Het is dinsdagochtend 9.30 uur en ik zit in een coffeeshop in Utrecht. Voor mij een lekkere dampende kop koffie met daarbij een nieuwe editie van de krant, aangeboden door Bagels & Beans. Doordat ik de serveerster voor de derde keer aan mijn buurman, die verschuilt zit achter zijn laptop, vraagt of hij misschien nog wat wil bestellen, valt het mij ineens op in de hele shop nog 5 schermen open staan. Gezien de toon van de serveerster en haar geïrriteerde blik interpreteer ik dit als een ongewenste situatie voor de aanbieder.
En ik begrijp de keuze natuurlijk wel vanuit de gebruiker. Zelfstandigen Zonder Personeel, EN Zonder Kantoor hebben het nadeel dat ze vaak alleen aan de keukentafel thuis werken. Dit is niet altijd even inspirerend. Een manier om toch ‘onder de mensen’ te zijn is om als ZZPZK’er bij een lunchtentje zoals Bagels en Beans te gaan zitten werken.
Voor mensen die een werkplek nodig hebben zijn voldoende opties. De gezamenlijke en kortstondige werkplekken zijn de afgelopen jaren als paddestoelen uit de grond gesprongen. Bij bijvoorbeeld Seats2meet kun je gratis gebruik maken van een werkplek in ruil voor ‘kennisdeling’, wat dat dan ook inhoud. Slim concept want het enige wat de organisatie heeft gedaan is de bestaande leegstaande entree voor de vergaderfaciliteiten ombouwen tot werkruimte. Paar tafels en een internet connectie en klaar waren ze. Verder kun je overal voor ongeveer 300,- eur per maand een ruimte huren.
Toch kiezen zelfstandigen (en natuurlijk ook studenten, toeristen) vaak voor coffeeshops. En in principe hoeft dat geen probleem te zijn. Dat wordt het pas als andere klanten wegblijven. Bijvoorbeeld omdat ze het aangezicht van laptopstarende oordopjes niet ervaren als ‘gezellig’. Achteruithollende omzet tot gevolg. Daarbij, en daar schaam ik mij als ondernemer plaatsvervangend voor; zie ik best veel ‘werkenden’ de minimale bestelling plaatsen. 1 Kopje koffie van 2,30 eur voor dik een uur. Dat kan gewoon niet uit. Het verbaast mij hoe klanten zonder blikken of blozen de serveerster antwoorden dat ze verder niks meer nodig hebben.
Interessant om te constateren dat dus ook voor traditionele coffeeshops en lunchrooms door maatschappelijke ontwikkelingen en digitalisering een bestaansdilemma ontstaat. Volgens mij zijn er 2 oplossingsrichtingen:
Oplossing 1 – Uitbater kies een doelgroep!
De uitbater zal zich moeten afvragen voor welke doelgroep hij zich wil openstellen. Kiest hij voor de ‘gezelschapsdieren inclusief computers’, dan zal hij hen moeten vragen waar zij behoefte aan hebben en duidelijk regels opstellen. Bijvoorbeeld minimale afname drankjes, of zoals in Amsterdam al gebeurd, eierwekkers met vooraf ingestelde gebruikstijd bij ieder aangeschafte consumptie. Of kiest hij aan de andere kant van het spectrum voor de ouderwetse lunch en coffee room. Dan doet hij er verstandig aan om te stoppen met het aanbieden van wifi en wellicht de tafels en stoeltjes minder geschikt maken voor laptops. Een tussenvorm kan ook, maak een speciale tafel voor laptops zodat de doelgroepen soort van gescheiden zijn. Maar hij moet kiezen, anders doet de ‘meerderheid’ dat voor hem.
Oplossing 2 – Solidariteit en realiteitszin.
De tweede oplossing ligt vooral bij jou, bij mij, de gebruikers. Een oproep om solidair maar vooral realistisch te zijn. Een coffeeshop kan de huur, het gas, water, licht, krantenabonnement en wifi echt niet betalen van 2,30 eur koffie opbrengst. Bestel wat vaker en daarbij wellicht ook een lunch, zoals het concept oorspronkelijk is bedoeld.
Ben benieuwd, heb jij een betere oplossing?
*HNW= Het Nieuwe Werken
