De weken voorafgaand aan de gemeente verkiezingen was het druk op station Zuid. Niet perse met reizigers maar vooral met politiek actieven die probeerden om de haastende bankiers, juristen en consultants op het laatste moment te stimuleren tot geven van hun stem. In rijen van drie opgesteld vanaf de fietsenstalling; iedere ochtend slalom voor D66, snelle sprong voorbij PvdA en ongezien langs de VVD. Ik ken zelfs mensen die station Zuid voor twee weken hebben ontlopen vanwege dit verschijnsel, maar wat gaat hier nou mis?
Politiek is het contact kwijt geraakt met zijn kiezers. Nationaal maar ook lokaal. Wat enkel nog gebeurd is publicitair inspringen op incidenten. Onlangs kwam ik de Albert Heijn uitgelopen en stelde iemand met een D66-jas mij de vraag: ‘heeft u ook zo’n hekel aan hondenpoep op straat?’ Op mijn bevestigende antwoord kreeg ik het advies om D66 te stemmen. Serieus? Vanwege hondenpoep? Welk generiek principe of manifest zit er achter dat regelvoorstel?
De politiek lijkt een bedrijf geworden dat de burger behandelt als consument aan wie ze politieke waar verkoopt. Vanuit dat perspectief doen ze het wel zeer matig. Al die verblijfstijd op het station is de enige vraag van de politieke flyeraars geweest:’ wilt u een flyer?’. Als je daar dan toch staat waarom probeer je niet een vraag te stellen? Bijvoorbeeld wat ik belangrijk vind, of ik wellicht een goed idee heb? Uiteindelijk kun je altijd nog vragen wat ik ga stemmen. Mocht je dan verliezen dan heb je in ieder geval een idee van van wat er speelt. Tijd steken in iets wat weinig oplevert en waar niemand op zit te wachten is zonde en noemen we binnen Lean ‘verspilling’.
De democratie is een bijzonder stelsel. Een aantal elementen zijn logisch, bijvoorbeeld het gegeven dat regelgeving altijd letterlijk achter de feiten aanloopt. Onlangs weer de situatie met elektrische fietsen die met een beetje mee trappen een snelheid van 70 kilometer per uur halen. Je schrikt je kapot als zo’n Snelle Jelle geruisloos voorbij raast. De politiek is nog steeds aan het kouwen op een passende wet waarin dit voertuig een definitie krijgt.
Andere elementen zijn totaal onnavolgbaar. Neem het rode potlood. Een grote verbazing dat ik nog steeds met een ID naar het dichtstbijzijnde overheidsgebouw moet, achter een gordijntje een hokje rood moet kleuren en vervolgens het a3 papier in een grote bak moet schuiven. Aan het einde van de dag wordt die dan open gemaakt en met de hand geteld. In een tijd van apps, internetbankieren en digitale aangiftes met een DigiD moet dat toch echt anders gaan (kunnen is niet de vraag).
Verandering vindt altijd pas plaats als de opbrengst van het nieuwe en onbekende groter is dan die van het bekende. Ergens heeft de politiek er baat bij om het op de oude manier te blijven doen. Eerlijk kan ik alleen gissen naar de redenen. Wellicht vinden ze de risico’s van digitaal stemmen te groot, misschien zijn de kosten voor overgang naar digitaal te hoog? Zijn er partijen die baat hebben bij stemmen via een hokje, of voordeel halen uit een lage opkomst? Ik weet het niet.
Wat ik wel weet is dat het zonde is van de energie om blind foldertjes van je politieke partij uit te delen. Zou de politieke partijen willen aanmoedigen om creatief te zijn. Niet in de vorm, een liedje of gekke poster draagt echt niet bij. Maak een doordacht plan, eentje die uitblinkt in eenvoud maar ook in doeltreffendheid. Creëer een digitaal platform waarop ieder lid zijn mening kan geven die direct wordt vertaald naar het standpunt van politici.
De afgelopen weken verbaasde ik mij over de nieuwe werfactie van de Paus. Op station Zuid staat iedere ochtend om kwart voor acht een stellage. Hierin staan bijbels in verschillende talen. Als je iets langer rondkijkt staat in een straal van ongeveer 10 meter een bijbehorende heer of dame in blauwe jas. Klaar om toe te springen als je een bijbeltje uit het rek pakt. Deze publiekstrekker (in letterlijke zin) staat nu een week of 5 op zuid, heb nog geen sprong gezien. Wellicht ook een idee voor de religieuze wereld, ga met de tijd mee en verken mogelijkheden zoals digitalisering. Deze promotie actie met zo weinig impact is zuivere verspilling.
